Gdy słowo „ogród” pojawia się w naszej głowie, wyobrażamy sobie kwitnące rośliny, śpiew ptaków i zielone środowisko. Ale co by było, gdybyśmy dodali do tego równania walor edukacyjny? Witaj w świecie Outdoor Education. To miejsce, które łączy potrzebę kontaktu z naturą z naturalnym przyswajaniem wiedzy, poprzez samodzielne działanie i obserwację.  

Co to są edukacyjne ogrody?  

Edukacyjne ogrody to specjalnie zaprojektowane przestrzenie, które stanowią rozwinięcie idei tradycyjnego ogrodu. Nie tylko oferują one piękno przyrody w postaci roślin, ale także wzbogacają je o interaktywne urządzenia i instalacje mające na celu przekazywanie wiedzy naukowej w przystępny sposób. W takim miejscu, nauka staje się bardziej bezpośrednia i doświadczalna. Dzieci, które mają okazję bawić się w edukacyjnych ogrodach, uczą się przez praktykę. Dzięki temu zdobyte informacje są przez nie lepiej przyswajane i pamiętane na dłużej. Taka forma edukacji sprawia, że proces nauki staje się bardziej angażujący i atrakcyjny dla młodego odbiorcy. 

Historia oświaty ogrodów:  

Koncepcja ogrodów pełniących funkcje edukacyjne ma długą i fascynującą historię. Już w starożytności ogrody były czymś więcej niż tylko miejscem odpoczynku czy uprawy roślin. Starożytni Grecy, na przykład, uważali ogrody za idealne miejsca do kontemplacji i dyskusji filozoficznej. W Atenach słynne były ogrody Akademii Platona, gdzie uczniowie gromadzili się, by dyskutować o najważniejszych problemach egzystencjalnych (filozof założył swoją Akademię na przedmieściach Aten, dokładnie w ogrodzie poświęconemu herosowi Akademosowi. Podobno nad jej wejściem wisiał słynny napis: „Niech nikt, kto nie zna geometrii tutaj nie wchodzi”.).  

Rzymianie z kolei doceniali ogrody nie tylko za ich estetyczne walory, ale również za możliwość studiowania różnorodności roślin i zwierząt. Wielu z nich traktowało swoje ogrody jako prywatne kolekcje botaniczne, gromadząc gatunki z najodleglejszych zakątków imperium. 

W okresie renesansu ogrody zyskiwały na znaczeniu jako miejsca badań naukowych. Szczególnie we Włoszech, gdzie artyści i uczeni skupiali się na studiowaniu przyrody w celu doskonalenia swoich umiejętności i wiedzy. Przykładowo, słynny ogrodnik i botanik, Luca Ghini, zakładał pierwsze ogrody botaniczne we Florencji i Padwie, które służyły jako centra badań nad różnorodnością roślin. 

W XIX wieku, w dobie rewolucji przemysłowej i narastającej urbanizacji, ogrody edukacyjne zaczęły pojawiać się w miastach. Były one odpowiedzią na potrzebę zbliżenia ludzi do przyrody, ale także stanowiły miejsce, gdzie można było prowadzić doświadczenia i eksperymenty w bezpośrednim kontakcie z przyrodą. Jednym z najbardziej znanych jest Ogrody Królewskie w Kew w Londynie, które stały się wiodącym ośrodkiem badań botanicznych. 

Takie ogrody, łączące w sobie funkcje naukowe, rekreacyjne i edukacyjne, stanowią most między tradycją a nowoczesnością, ukazując jak wiedza rozwijała się na przestrzeni wieków w bliskim związku z otaczającą nas przyrodą. 

Najważniejsze edukacyjne ogrody w Polsce i na świecie: 

Edukacyjne ogrody odgrywają kluczową rolę w procesie uczenia się, pozwalając na połączenie teorii z praktyką w otoczeniu pełnym naturalnego piękna. Często są dziełem społecznych inicjatyw. Lokalne społeczności wspólnie budują takie miejsca dla miejscowych dzieci i młodzieży, często przy wsparciu tamtejszych fundacji. Oto kilka wyróżniających się miejsc w Polsce i na świecie: 

• Ogród Doświadczeń w Krakowie: Ten niezwykły ogród stanowi prawdziwą gratkę dla miłośników nauk przyrodniczych. Projekt zaprojektowany został tak, aby w praktyczny i przystępny sposób przybliżyć zwiedzającym prawa fizyki. Poprzez interaktywne instalacje, każdy ma szansę przekonać się na własnej skórze, jak działają konkretne zjawiska fizyczne, np. dźwięk czy grawitacja. To miejsce, gdzie nauka staje się prawdziwą zabawą. 
• Ogrody Nauki w Warszawie: Te ogrody koncentrują się głównie na biologii i ekologii. Zapewniają one głębsze zrozumienie roślin, zwierząt i ich wzajemnych relacji w ekosystemie. Ciekawostką są specjalne strefy edukacyjne, które umożliwiają obserwację różnych gatunków roślin i zwierząt w ich naturalnym środowisku. 
• Exploratorium w San Francisco: To nie tylko ogród, ale również muzeum nauki. Oferuje ono połączenie nauki i sztuki, dając odwiedzającym okazję do głębokiego zanurzenia w świecie eksperymentów i odkryć. Instalacje interaktywne zachęcają do badania i eksploracji, a liczne wystawy artystyczne inspirują i prowokują do refleksji. 
• Nong Nooch Tropical Garden w Tajlandii: Ten egzotyczny ogród to nie tylko wizualna uczta dla oczu, ale także miejsce pełne naukowych odkryć. Ogród integruje naukę z kulturą regionu, oferując wgląd w różnorodność flory i fauny Tajlandii, a także w tradycyjne praktyki ogrodnicze i sztukę kraju. Znajdują się tu zarówno ekspozycje botaniczne, jak i kulturalne, czyniąc wizytę w ogrodzie prawdziwą przygodą edukacyjną. 

Wspomniane miejsca to tylko nieliczne z wielu fascynujących edukacyjnych ogrodów na świecie. Każdy z nich oferuje unikalne doświadczenia, które wzbogacają umysł podczas jednoczesnego kontaktu z naturą. 

Twój własny mini ogród edukacyjny

Nie potrzeba dużo miejsca ani środków, aby stworzyć własny kącik edukacyjny. Dzięki Naukowym Placom Zabaw możesz zaaranżować swój ogród tak, aby stał się miejscem pełnym odkryć. Wyobraź sobie lekcje fizyki odbywające się podczas zabawy z Kołyską Newtona czy lekcje muzyki, podczas których dziecko tworzy melodie na naszym panelu muzycznym. Chcesz doświadczeń sensorycznych? Nasze panele sensoryczne, Eko-kuchnia czy Warsztat Eugeniuisza dostarczą mnóstwo sensorycznej zabawy. 

Świat edukacyjnych ogrodów pełen jest fascynujących możliwości, które czekają na odkrycie. Jeśli marzysz o otoczeniu, które łączy naukę z zabawą, „Naukowe Place Zabaw” są gotowe, by Ci w tym pomóc. Dołącz do nas i razem twórzmy przestrzenie, które edukują, inspirują i dostarczają radości. Serdecznie zapraszamy do współpracy!