Integracja sensoryczna to bardzo aktualny temat. Jak się okazuje, u podłoża problemów często leży zaburzenie przetwarzania sensorycznego czyli SPD. Koncepcja integracji sensorycznej została opracowana pod koniec lat 60-tych i 70-tych przez Jean Ayres – amerykańską terapeutkę zajęciową i psycholożkę ze znajomością neurobiologii. Jean Ayres była zainteresowana wyjaśnieniem, w jaki sposób trudności z otrzymywaniem i przetwarzaniem informacji sensorycznych z własnego ciała i środowiska mogą odnosić się do trudności w szkole lub w życiu codziennym.
www.pixbay.com
Czym zatem jest integracja sensoryczna?
Większość ludzi zna pięć zmysłów – wzrok, słuch, węch, smak i dotyk. Otrzymujemy jednak również informacje za pośrednictwem dwóch dodatkowych zmysłów:
Zmysł przedsionkowy, czyli zmysł ruchu i równowagi daje nam informacje o tym, gdzie znajduje się nasza głowa i ciało w przestrzeni. Pozwala nam pozostać w pozycji wyprostowanej podczas siedzenia, stania i chodzenia.
Propriocepcja, czyli zmysł świadomości ciała, który mówi nam, gdzie nasze części ciała znajdują się względem siebie. Daje nam również informacje o tym, ile siły użyć w niektórych czynnościach, co pozwala nam np. rozłupać jajko bez zgniatania go w naszych rękach.
Zatem większość naszych działań wymaga łączenia informacji z wielu różnych zmysłów jednocześnie.
Zaburzenie integracji sensorycznej występuje, gdy mózg nie jest w stanie prawidłowo przetwarzać bodźców zmysłowych. Wówczas dziecko ma problemy z wykonywaniem zadań, koncentracją i nauką, czasem bywa zbyt ruchliwe lub przeciwnie zbyt powolne, a także może mieć zaburzenia w koordynacji ruchu, pisaniu i czytaniu.
Terapia integracji sensorycznej ma na celu pomóc dzieciom z problemami z przetwarzania sensorycznego poprzez wystawienie ich na stymulację sensoryczną w uporządkowany, powtarzalny sposób. Teoria, która się za tym kryje polega na tym, że z czasem mózg dostosuje się i pozwoli dzieciom na bardziej efektywne przetwarzanie i reagowanie na doznania.
Sesje terapeutyczne są zorientowane na zabawę i mogą obejmować korzystanie ze sprzętu takiego jak huśtawki, trampoliny, zjeżdżalnie, tunele do przeciskania się, ale też wykorzystuje się techniki takie jak np. głębokie uciskanie, masaż, szczotkowanie i kołysanie.
fot. www.elitecme.com
Terapia sensoryczna na placu zabaw
Kiedy dziecko zmaga się z problemem integracji sensorycznej warto szukać pomocy u dobrego, doświadczonego terapeuty. Istnieje również mnóstwo sposobów wspierania terapii sensorycznej na co dzień. Zarówno rodzice jak i nauczyciele mogą zabrać dzieci na ,,sensoryczny spacer”, o którym więcej przeczytasz tutaj lub zachęcać, by podczas ubierania poznawały dotykiem różne struktury, omawiały kolory i kształty wzorów tkanin.
Będąc w kuchni możemy zachęcić dziecko, by bez patrzenia na dany przedmiot rozpoznało zapachy np. cynamonu, skórki pomarańczy, jabłka czy też zachęcić do stania na jednej nodze najpierw z otwartymi, a potem zamkniętymi oczami.
Doskonałym sposobem wspierania integracji sensorycznej jest zabawa na placu zabaw. Wspinanie się, przesypywanie piasku, huśtanie, a także zachęcanie dzieci do dotykania drzew, roślin i przyglądaniu się im to tylko niektóre z licznych sposobów codziennej terapii.
Idealnie, gdy na placu zabaw znajdują się też urządzenia sensoryczne dostosowane do pracy z każdym zmysłem. Wspieraniu zmysłu słuchu i równowagi fantastycznie służą wszelkie instrumenty muzyczne jak dzwonki, gongi, cymbały, lub plenerowa orkiestra. Granie na instrumentach ma oczywiście też wiele innych zalet m.in. wspiera rozwój małej motoryki, rozwija kreatywność i zdolności analityczne.
fot. www.naukoweplacezabaw.pl
Na rozwój zmysłu wzroku w szczególności wpływa pokazywanie dziecku kontrastowych obrazków, zbliżanie oczu dziecka do kolorowych przedmiotów. Przykładem takich urządzeń stymulujących ten zmysł jest Panel sensoryczny, który pozwala eksperymentować z kolorami i kształtami, czy też koła lub zagadki optyczne, które z pewnością również zafascynują najmłodszych. Peryskop z kolei pozwoli dziecku przyjrzeć się otaczającej naturze. Bardzo dobrym rozwiązaniem – zwłaszcza w przedszkolach i szkołach – jest Eko-Kuchnia, powszechnie nazwaną kuchnią błotną. Urządzenie to daje szerokie możliwości sensorycznej zabawy. Przesypywanie, zgniatanie, malowanie, zabaw z błotem rozwijają zdolności manualne i motorykę dłoni. To tylko kilka propozycji – zachęcamy do zapoznania się z pełnymi możliwościami urządzeń sensorycznych.
Integracja sensoryczna ma wielki wpływ na rozwój. Stworzenie placu zabaw ukierunkowanego na rozwój sensoryki dzieci w szczególności ma zastosowanie w przedszkolach i szkołach, gdzie nauczyciele mogą korzystać z urządzeń na placu zabaw jako wsparcia dydaktycznego, a jednocześnie zapewnić najmłodszym zdrową aktywność na świeżym powietrzu. Sensoryczny plac zabaw to również doskonałe rozwiązanie wspierające zdrowie i rozwój dzieci w Twojej lokalnej społeczności – warto wiedzieć, że czasami realizacja takiej inwestycji może być zrealizowana zupełnie za darmo. Chcesz dowiedzieć się jak stworzyć sensoryczny plac zabaw za darmo?
Skontaktuj się z nami!
