Od wielu lat architekci zastanawiają się jaki plac zabaw jest najlepszy. Taki, który wtapia się całkowicie w otoczenie i wykorzystuje jego walory? A może strukturalistyczny, który ogranicza elementy do minimum?
Jest jeszcze druga strona osi: interaktywne place zabaw naszpikowane elektroniką. Który typ wybrać, aby stworzyć najlepszy plac zabaw?
Typy placów zabaw.
Pierwszą główną kategorią jest wg nas wygląd urządzeń i elementów. Możemy wydzielić tutaj dwie kategorie:
- Realizm
- Abstrakcjonizm
Realistyczne place zabaw to takie, które są wkomponowane w otoczenie. Ich najlepszym przykładem są mało znane playscapes, czyli miejsca do zabawy, które silnie działają na dziecięcą wyobraźnię:
„Co to jest Playscape? Playscape to dziecięcy świat pełen przygód. To kompaktowy plac zabaw, w którym podstawowym wyposażeniem są wymyślone przez dzieci skały, drzewa i schronienia”. [tłumaczenie własne]
Abstrakcyjne place zabaw to te, które silnie zaznaczają swoje granice. Każdy element jest widoczny, a jego możliwości zabawy są jasno wyrażone.
Najlepszy plac zabaw to taki, który przyciąga uwagę użytkownika, czyli dzieci. Niezależnie od tego, czy postawimy na abstrakcjonizm czy realizm, estetyka gra tu drugorzędne skrzypce. Najważniejsze są ciekawe urządzenia, które na nim zamontujemy.
Najlepsze wyposażenie placów zabaw.
W artykule “Plac zabaw jako przestrzeń umożliwiająca różnorodne formy zabaw” Magdaleny Czałczyńskej -Podolskiej możemy przeczytać, jak powinny być wyposażone place zabaw, aby umożliwić dzieciom różne formy zabaw:
“Niestety większość polskich placów zabaw wyposażona głównie w zjeżdżalnie i drabinki zachęca jedynie do zabaw ruchowych. Równie popularny element – huśtawki – promuje zabawy jedynie równoległe. Tymczasem spektrum zabaw dziecięcych obejmuje również zabawy manipulacyjne, konstrukcyjne i całe bogactwo zabaw dramatycznych. Zagadnienia dotyczące tak doboru, jak i wzajemnych relacji poszczególnych elementów wciąż pozostają jednak w niewystarczającym stopniu zbadane i uwzględniane w projektowaniu, co przekłada się na niewielki potencjał przeciętnego placu zabaw jako przestrzeni stymulującej zróżnicowane formy zabaw. W efekcie plac zabaw pozostaje na ogół przestrzenią o niewielkim znaczeniu dla rozwoju poznawczego, społecznego i emocjonalnego dziecka.”
Kreując plac zabaw, który ma być najlepszy powinno się uwzględniać takie wyposażenie, które umożliwi dzieciom przynajmniej kilka form zabawy. Aktywność czysto fizyczna jest bardzo ważna, ale to za mało, aby stymulować całościowy rozwój dziecka.
Rodzaje zabaw, które powinien gwarantować najlepszy plac zabaw.
Aby plac zabaw był atrakcyjny dla dzieci w różnym wieku, powinien gwarantować różne rodzaje zabaw. Opowiemy o każdym z nich i pokażemy, jakim wyposażeniem możemy spełnić potrzebę tego typu.
- Zabawy sensoryczne, czyli takie, które pobudzają zmysły. Mogą to być panele sensoryczne lub panele muzyczne.
- Zabawy ruchowe. Gwarantują je wszystkie huśtawki, zjeżdżalnie i drabinki.
- Zabawy funkcjonalne. To takie, dzięki, którym dzieci poznają zasady działania. Z najbardziej znanych elementów wyposażenia tej kategorii są piaskownice, a mniej znanymi kuchnie błotne, warsztaty i blaty robocze.
- Zabawy manipulacyjne – podobnie jak zabawy funkcjonalne, opierają się na możliwości manipulacji, czyli łapania, ciągnięcia, pchania czy wykręcania. To świetne stymulowanie małej motoryki. Z przykładów znajdziecie koła optyczne, nasz Film Animowany oraz kuchnie błotne, warsztaty i wszelkie blaty robocze.
- Zabawy tematyczne. To te oparte na naśladownictwie/ roli (zabawy w sklep, fryzjera, szkołę, policjantów i złodziei) oraz rozwijające funkcje poznawcze: Naukowy Hex, Kołyska Newtona, Rury deszczowe itd..
- Zabawy konstrukcyjne. Wszystkie klocki i ruchome elementy, które można dowolnie składać i rozkładać.
- Zabawy z regułami, czyli takie, które potrzebują jedynie kawałka wolnej przestrzeni. Coraz więcej placówek maluje na stałe wzór do gry w Chłopa czy też Klasy. Przydają się także linie, wyznaczające granice boisk, aby zagrać w Ciuciubabkę czy Zbijaka.
Gwarancja sukcesu.
Plac zabaw to przede wszystkim przestrzeń, która ma zaspokajać potrzeby ruchu czy interakcji. Ma tworzyć możliwości do eksplorowania, doświadczania oraz poznawania rzeczy i świata. Ma stymulować dziecko sensorycznie i przede wszystkim zapewnić mu bezpieczną zabawę.
Bez względu czy zdecydujemy się na minimalistyczny, wkomponowany w pejzaż playscape, czy zbudujemy wielkie centrum rozrywki, najważniejsze, aby zadbać jego wyposażeniem o wiele możliwych form zabawy. Wtedy właśnie powstanie: najlepszy plac zabaw.
Współpraca.
Jesteś architektem i chcesz nawiązać z nami współpracę? Skontaktuj się z nami! biuro@npz.edu.pl